چفیه علاوه بر اینکه سمبل مقاومت و بسیج بوده در دوران دفاع مقدس دارای کاربردهای متفاوتی بوده از جمله این که بسیجیان در هنگام نماز از آن به عنوان سجاده استفاده می کردند.
رزمندگان همچنین از چفیه در زمستان برای جلوگیری از سرما و در تابستان برای جلوگیری از گرما استفاده می نمودند. همچنین رزمندگان در هنگام زخمی شدن برای جلوگیری از تشدید خونریزی از چفیه استفاده می کردند.
حضرت آقا در مانور شهادت که در زمان جنگ به خلیج فارس تشریف آورده بودند با لباس سپاهی و چفیه روی عرشه ناو حضور یافتند که باعث روحیه مضاعف رزمندگان دفاع مقدس شده بود.
پس از پایان جنگ نیز سپاه پاسداران پنج مانور بزرگ را برنامه ریزی کرد که به تصویب فرمانده کل قوا رسانده بود که در سال 74 اولین مانور تحت عنوان مانور بزرگ عاشورا در منطقه عمومی ساوه برگزار شد که معظم له برای نخستین بار از بسیجیان و سپاهیان به شكل سواره سان دیدند.
همچنین ایشان در طول دوران دفاع مقدس نیز که در جبهه ها حضور می یافتند عمدتا از لباس نظامی و چفیه استفاده می کردند.در آن مانور همچنین تانک ها از مقابل معظم له رژه رفتند که حقیقتا مانور جالب توجهی بود خاطرم هست از فرماندهانی كه سوار بر تانك از مقابل حضرت آقا رژه رفتند سردار شهید احمد كاظمی بود.
پیشنهادات مختلفی برای اینکه فرمانده کل قوا با چه لباسی در مانور عاشورا (سال 74) شركت کنند ارائه شد که در نهایت ایشان به ابتكار خودشان با چفیه در آن مانور حضور یافتند و از آن موقع چفیه جزو لباس حضرت آقا شد و چفیه معنویت مضاعفی یافت.
در آن مانور که در تنگه هرمز و خلیج فارس بود مقام معظم رهبری با لباس رزم و چفیه شرکت کرده بودند.

منبع:

سخنان محسن رضایی در ۸۹/۹/۵

از شاخص های اصلی بسیج، کار برای رضای خداست و فرهنگ بسیج نیز برمبنای رضایت، ایمان و تقوا بنا شده است.
بسیجیان باید در رفتار خود به گونه ای سنجیده عمل کنند که جوانان برای الگو پذیری از رفتار مطلوب آنها در زندگی اشتیاق داشته باشند.اخلاق و معنویت و سبک زندگی اسلامی از مهم ترین توصیه های مقام معظم رهبری به جوانان است.
شهدا و جوانان بسیجی به عنوان بزرگترین افتخارات ملی ما هستند و ادامه راه آن ها وظیفه سنگینی است که باید به آن عمل کنیم.
حضور با بصیرت بالاتر در صحنه های سیاسی، حضور در برنامه های سیاسی و عبادی، نماز جماعت و رعایت مسائل اخلاقی و ارتقای اطلاعات دینی از مهم‌ترین موضوعاتی است که باید بسیجیان در سر لوحه کار های خود قرار دهند.
انتظار مردم از بسیجیان به این گونه است که آنها می توانند در مسائل دینی، سیاسی، اعتقادی و اجتماعی پاسخگوی شبهات باشند و از این جهت بسیجیان باید در این زمینه از اطلاعات کافی برخوردار بوده تا در مواقع ضرورت پاسخگو باشند.

با توجه به فرا رسیدن هفته بسیج به بسیج و فرهنگ بسیجی در اندیشه شهید والا مقام سردار سلیمانی پرداخته شده است؛

?فرهنگ بسیجی دفاع مقدس را به یک دانشگاه تبدیل کرد.بسیج هدیه امام راحل است.

?نماد بارز بسیج، دفاع مقدس است و دفاع مقدس ظهور فرهنگ بسیج بود، ما می بینیم در فضای امروز بالاترین مقام نظام در تمام جلسات رسمی از چفیه استفاده می‌کند که نماد بسیج است و این چفیه یک تذکر است به تمام افرادی که به بسیج معرفت دارند و کسانی که به بسیج معرفت ندارند و این چفیه دور گردن رهبری یک تذکر است، لذا در دفاع مقدس بسیج یک ظهور عملی کرد و امروز یک سازمان به نام بسیج است، اما مهم تر فرهنگ بسیج است. به همین دلیل بسیج کانونی است که همه ی صنوف و سنین و مشاغل و طوایف را در خود جای داده و این ویژگی بسیج است و این شجره طیبه ای است که امام آن‌ را کاشت و رهبری آن را رشد داد.

?ما پنج اثر عینی در بسیج می بینیم یک اثر بسیج مربوط به جنگ است و آن پیروزی در جنگ است، می توانیم بگوییم که پیروزی در تمام جنگ ها وجود دارد اما این پیروزی بزررگی است که ملتی در تمام دنیا وابستگی نداشته باشد و تنها به خدا ایمان داشته باشد.

?کسانی که دوران دفاع مقدس را تجربه کرده‌اند می‌گویند در آن دوران احساس درد و خستگی وجود نداشت چون فرهنگی که در سطح دفاع مقدس وجود داشت، این خستگی را ایجاد نمی کرد. بن بستی در جنگ وجود نداشت.اخلاق عملی و عرفان عملی دین ناب در دوران دفاع مقدس وجود داشت و این فرهنگ بسیجی دفاع مقدس را به یک دانشگاه تبدیل کرد که در آن جایگاه استاد و شاگردی وجود نداشت و یک دوره استثنایی بود.

?گرامی داشت بسیج یک وظیفه ملی و یک ضرورت دینی است و جا دارد در این دوران پر از فتنه و آن هم در زمان رسیدن به نقطه پیروزی، ما دست آورد های خودمان یعنی بسیج را تضعیف نکنیم؛چرا که یک ظلم است.

?اگر این نگاه بسیجی در ما ضعیف شد دین ما ضعیف شده است.کسانی که بسیجی هستند باید اخلاقی که در دفاع مقدس وجود داشت در خود احیاء کنند،اخلاقی که مهدی باکری سردار ترک زبان دفاع مقدس داشت.

?خداوند به حق محمد و آل محمد این فرهنگ بسیجی را در جامعه حفظ کند.

منبع:

سخنان سردار قاسم سلیمانی در سومین گردهمایی سراسری فرماندهان بسیج قوه قضائیه/ ۹۵.۹.۳

حدود یک ماه پس از تسخیر لانه جاسوسی توسط دانشجویان انقلابی، امام خمینی (ره) دستور تشکیل بسیج مستضعفین را صادر کرد. امام آذرماه سال 58 در سخنانی فرمودند کشوری که 20 میلیون جوان دارد، 20 میلیون تفنگدار هم باید داشته باشد.
بسیج توانست در دهه اول انقلاب نقش مهمی در مقابله با گروهک‌های ضدانقلاب و دشمن بعثی ایفا کند. در دهه‌های بعد نیز بسیج علاوه بر حوزه‌های نظامی و امنیتی، در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی هم نقش‌آفرین شد.

۱. بسیج علاوه بر سپاه
پس از تسخیر لانه جاسوسی تهدیدات آمریکا علیه انقلاب اسلامی آشکارتر شد. ناوگان آمریکا در خلیج ‌فارس آرایش جنگی به خود گرفت و خطر حمله آمریکا به ایران جدی شد.
امام خمینی آذر ماه سال 58 در سخنانی در جمع اعضای سپاه خطر حمله آمریکا را جدی دانست و دستور تشکیل بسیج مستضعفین را صادر کرد.

ارتش آن روزها وضعیت چندان مناسبی نداشت و بخش عمده‌ای از ارتشی‌ها در غرب کشور درگیر غائله کردستان و مقابله با کومله و دموکرات بودند.
سپاه هم اگرچه 7 ماه پیش از آن تشکیل شده بود، اما این نهاد بخش کوچکی از مردم را سازماندهی می‌کرد و وضعیت نیمه بروکراسی بر آن حاکم بود، از این رو امام دستور تشکیل بسیج را داد تا تمامی مردم در آن نقش داشته باشند و خارج از ساختارهای اداری به فعالیت بپردازند.

۲. سنگرها و مساجد
امام علاوه بر ارائه ایده بسیج، برای اجرایی کردن آن ایده هم راهکارهایی مطرح ساخت. مهمترین راهکار امام، جذب نیروهای مردمی برای عضویت در بسیج از طریق مساجد بود. این طرح امام، بسیاری از کارکردهای مساجد را هم احیا کرد.

این طرح امام، کارکرد دو سویه داشت. با این طرح، مساجد به مراکز فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تبدیل شد و افراد رزمنده در این مراکز تجمع و تجهیز و برای اعزام به جبهه‌ها آماده شدند. از این رو ایشان فرمودند: «مساجد سنگر هستند، سنگرها را پُر کنید.»

۳.حفظ حیات بسیج
پس از پایان جنگ تحمیلی برخی مطرح می‌کردند که دیگر نیازی به بسیج نیست، اما امام خمینی در پیامی تاکید کردند که بسیج باید مانند گذشته و با قدرت و اطمینان خاطر به کار خود ادامه دهد.
ایشان همچنین در آن پیام دستور به تشکیل بسیج دانشجو و طلبه دادند و رویکردهای جدیدی را برای بسیج متصور شدند.
امام وظیفه بسیجیان در ادامه انقلاب اسلامی هم را اینگونه تشریح کردند: «باید بسیجیان جهان اسلام در فکر ایجاد حکومت بزرگ اسلامی باشند و این شدنی است؛ چرا که بسیج تنها منحصر به ایران اسلامی نیست. باید هسته‌های مقاومت را در تمامی جهان به وجود آورد و در مقابل شرق و غرب ایستاد.»
امام خمینی از ابتدای شکل‌گیری بسیج تا پایان جنگ نیز در موقعیت‌های مختلف، کارکردهای دیگری را هم برای بسیج تعریف کردند که یکی از آنان سازندگی ایران است.